دکتری فناوری اطلاعات

رشته مهندسی فناوری اطلاعات یا Information Technology که به‌اختصار به آن IT نیز می‌گویند از جمله رشته‌های محبوب حوزه فناوری و رایانه محسوب می‌شود که در حال حاضر در بسیاری از مقاطع تحصیلی و در گرایش‌های مختلف ارائه می‌شود. یکی از مقاطع تحصیلی که دانشجویان می‌توانند در آن به تحصیل در رشته فناوری اطلاعاتمعرفی فناوری اطلاعات (IT) - 7 دلیل برای انتخاب رشته آی تی در دانشگاهآی تی چیست و چگونه پس از ظهور توانست در مدت فقط 20 سال تمام دنیا را فرا بگیرد و اکثر پول دنیا را ببلعد و پرطرفدارترین و پر درآمدترین مشاغل دنیا را در بر گیرد، با بررسی کامل آی تی با ما همراه باشید. بپردازند مقطع دکتری فناوری اطلاعات است که در حال حاضر بالاترین درجه آکادمیک برای این رشته تحصیلی محسوب می‌شود. به‌طورکلی دوره دکتری یک دوره 3 تا 5 سال (و یا بیشتر) است که در بسیاری از دانشگاه‌های کشور و در بسیاری از رشته‌ها برگزار می‌شود و متقاضیان زیادی هر سال اقدام به ادامه تحصیل در این مقطع می‌کنند. در این صفحه قصد داریم به طور کامل به دکتری رشته مهندسی فناوری اطلاعات بپردازیم و جزئیات گوناگون رشته فناوری اطلاعات در مقطع تحصیلی دکتری را مورد بررسی قرار دهیم.

معرفی فناوری اطلاعات در مقطع دکتری

به طور جامع می‌توان گفت فناوری اطلاعات به مطالعه، تحلیل و تحقیق در حوزه‌های کاربردی فناوری اطلاعات در سازمان‌ها و سیستم‌های پیچیده می‌پردازد. تمرکز اصلی فناوری اطلاعات همان‌طور که از نام آن مشخص است بر روی داده‌ها، اطلاعات، پایگاه دادهپایگاه داده چیست؟ – انواع، مفاهیم و کاربردهاپایگاه داده چیست؟ این مقاله به بررسی این موضوع و همچنین انواع پایگاه داده، کاربردهای پایگاه داده، محبوب ترین پایگاه های داده و اجزای اصلی پایگاه داده پرداخته ، مسائل مربوط به امنیت شبکه و غیره است؛ همچنین این رشته شامل مدیریت، طراحی و پیاده‌سازی سامانه‌های اطلاعاتی، شبکه های کامپیوتریمعرفی و بررسی رشته شبکه های کامپیوتریرشته شبکه های کامپیوتری یکی از رشته های مقطع ارشد کامپیوتر است، در این صفحه مواردی همچون دروس ارشد شبکه های کامپیوتری، بازار کار رشته شبکه های کامپیوتری، ظرفیت این رشته در دانشگاه‌های دولتی بررسی شده است، امنیت داده‌ها، داده کاویداده‌ کاوی چیست؟ بررسی 0 تا 100 دیتا ماینینگ (data mining)این مقاله عالی بررسی کرده که داده کاوی یا دیتا ماینینگ (data mining) چیست و چه کاربردی دارد، سپس انواع روش های داده کاوی و مزایای دیتا ماینینگ را بررسی کرده و هوش تجاری نیز است. دانشجویان در مقاطع مختلف تحصیلی به چالش‌های عملی و پژوهشی در سازمان‌ها می‌پردازند و مهارت‌های لازم برای توسعه و بهبود زیرساخت‌های فناوری اطلاعات را کسب می‌کنند.

در مقطع دکتری، دانشجویان پس از گذراندن دروس تخصصی مربوط به فناوری اطلاعات و گذراندن آزمون جامع، به تحقیق در یکی از زمینه‌های نوین این گرایش می‌پردازند تا رساله خود را با موفقیت به پایان برسانند. در لیست زیر برخی از حوزه‌های محبوب یا به‌اصطلاح ترند تحقیقاتی دکتری فناوری اطلاعات را ضمیمه کرده‌ایم:

• امنیت سایبری و مدیریت ریسک (Cybersecurity & Risk Management)
• مدیریت داده‌ها و تجزیه‌وتحلیل پیشرفته (Data Management & Advanced Analysis)
• محاسبات ابری و خدمات مبتنی بر ابر (Cloud Computing & Cloud Services)
• اینترنت اشیااینترنت اشیا iot چیست ⚡️ اینترنت اشیا چیست به زبان سادهاین مقاله عالی معرفی کرده اینترنت اشیا iot چیست و چه کاربردی دارد و تاریخچه IoT، حوزه های کاربرد اینترنت اشیا و مزایا و معایب اینترنت اشیا را بررسی کرده سازمانی (Enterprise IoT)
• هوش تجاری و سیستم‌های پشتیبانی تصمیم (Business Intelligence & Decision Support Systems)
• امنیت و حریم خصوصی در داده‌های سازمانی (Data Privacy & Organizational Security)
• فناوری مالی و سیستم‌های پرداخت دیجیتال (FinTech & Digital Payment Systems)
• محاسبات شناختی و سیستم‌های هوشمند سازمانی (Cognitive Computing & Smart Enterprise Systems)

طول دکتری فناوری اطلاعات

قوانین مربوط به گذراندن دکتری فناوری اطلاعات در دانشگاه‌های مختلف اندکی متفاوت از یکدیگر است، اما مسیر آنها تقریباً یکسان بوده و تنها در اعداد و ارقام از یکدیگر متمایزند. در این قسمت ما از قواعد دکتری فناوری اطلاعات دانشگاه علم و صنعت به‌عنوان یک نمونه معتبر استفاده خواهیم کرد.

به‌طورکلی دوره دکتری شامل سه بخش مرحله آموزشی، آزمون جامع و مرحله پژوهشی است.

مرحله آموزشی

در مرحله آموزشی دوره دکتری فناوری اطلاعات، دانشجو می‌بایست در مجموع حداقل 15 واحد درسی (یا پنج درس) مرتبط به زمینه پژوهشی دانشجو به تشخیص استاد راهنما از میان لیست دروس تحصیلات تکمیلی ارائه شده در دانشگاه اخذ نماید. امتحان جامع برای حداقل 3 درس برگزار می‌شود. در دانشگاه‌های مختلف و شیوه‌های مختلف تحصیل دکتری ممکن است تعداد دروس امتحانی و تعداد واحد‌ای اخذ شده کمی بیشتر نیز باشد؛ همچنین دانشجویان می‌توانند بنابر قوانین دانشگاه یک درس را از سایر رشته‌های مهندسی با تایید استاد راهنمای خود اخذ نمایند.

آزمون جامع

دانشجویانی که کلیه دروس مرحله آموزشی خود را با موفقیت گذرانده باشند می‌توانند در آزمون جامع که به‌صورت کتبی و شفاهی برگزار می‌گردد شرکت کنند. این آزمون از محتویات دروس دکتری که گفتیم حداقل 3 درس است انجام می‌شود؛ همچنین دانشجویان حداکثر دو بار می‌توانند در این آزمون شرکت کنند.

مرحله پژوهشی

دانشجویانی که در امتحان جامع پذیرفته می‌شوند، در مرحله تدوین رساله ثبت‌نام می‌کنند. تعداد کل واحد‌هایی که دانشجو در مرحله تدوین رساله به نام واحد پروژه تحقیقاتی اخذ می‌کند 18 تا 21 واحد می‌باشد که باز هم بسته به دانشگاه ممکن است متفاوت باشد. واحدهای رساله لزوما به معنی تصویب و قبول رساله نیست و ارزیابی رساله مطابق با آیین نامه دوره دکتری انجام می‌شود.

گرایش های دکتری فناوری اطلاعات

باتوجه‌به جدیدترین دفترچه ثبت‌نام کنکور دکتری، رشته فناوری اطلاعات در مقطع دکتری تنها از یک کد ترکیب با نام کد ترکیب 1 تشکیل شده است که شامل شش گرایش مختلف می‌باشد. در لیست زیر تمامی گرایش‌های دکتری فناوری اطلاعات را ضمیمه کرده‌ایم:

• مهندسی فناوری اطلاعات (بدون گرایش)
• گرایش تجارت الکترونیکرشته تجارت الکترونیکتجارت الکترونیک دربرگیرنده هرگونه تجارت و تعامل مدیریتی است که با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات صورت می‌گیرد.
• گرایش مدیریت سیستم های اطلاعاتیمدیریت سیستم های اطلاعاتیدر گرایش مدیریت سیستم های اطلاعاتی هدف تربیت متخصصانی با قابلیت شناسایی نیاز برای سیستم های اطلاعاتی و نیز قابلیت طراحی و مدیریت ایجاد سیستم های اطلاعاتی جهت استفاده در سازمان های در حال حرکت به سوی استفاده فناوری اطلاعات می‌باشد.
• گرایش سیستم های چند رسانه ایسیستم های چند رسانه ایمالتی مدیا دانش انجام دادن کاری با استفاده از علوم کامپیوتری و صنعت تبلیغات است که رویکرد آن استفاده از عناصر صوت و تصویر با قابلیت‌های انیمشن و متحرک سازی برای انتقال یک مفهوم در جهت یک هدف خاص می‌باشد.
• گرایش امنیت اطلاعات
• گرایش شبکه های کامپیوتریمعرفی و بررسی رشته شبکه های کامپیوتریرشته شبکه های کامپیوتری یکی از رشته های مقطع ارشد کامپیوتر است، در این صفحه مواردی همچون دروس ارشد شبکه های کامپیوتری، بازار کار رشته شبکه های کامپیوتری، ظرفیت این رشته در دانشگاه‌های دولتی بررسی شده است

متقاضیان گرایش های مختلف دکتری فناوری اطلاعات می‌بایست در آزمون دکتری مجموعه مهندسی فناوری اطلاعات شرکت کنند و بعد از کسب رتبه و تراز کافی به انتخاب گرایش مدنظر خود بپردازند؛ البته باید ذکر شود که رقابت در گرایش‌های مختلف باتوجه‌به محدود بودن ظرفیت دکتری فناوری کامپیوتر بسیار چالش‌برانگیز است.

ظرفیت دکتری فناوری اطلاعات

در حال حاضر بسیاری از دانشگاه‌های سراسری ایران اقدام به جذب دانشجو در گرایش‌های مختلف رشته فناوری اطلاعات می‌کنند. در جدول زیر ظرفیت پذیرش دکتری فناوری اطلاعات باتوجه‌به آخرین دفترچه انتخاب رشته دکتری کامپیوتر گردآوری شده است:

نام دانشگاه یا مؤسسه	دوره تحصیلی	نام رشته / گرایش	ظرفیت پذیرش نیمسال
دانشگاه تهرانهمه چیز درباره مهندسی کامپیوتر دانشگاه تهراناین صفحه عالی تمامی جوانب مهندسی کامپیوتر دانشگاه تهران از جمله آخرین رتبه قبولی، چارت درسی آن، اساتید مهندسی کامپیوتر دانشگاه تهران و مکان آن بررسی شده	روزانه	مهندسی فناوری اطلاعات	4	-
	نوبت دوم	مهندسی فناوری اطلاعات	2	-
دانشگاه امیرکبیرمهندسی کامپیوتر امیرکبیر، معرفی رشته کامپیوتر امیرکبیراین صفحه عالی به معرفی دانشکده کامپیوتر امیرکبیر و معرفی رشته کامپیوتر دانشگاه امیرکبیر پرداخته و رتبه مورد نیاز برای قبولی بررسی کرده است – تهران	روزانه	مهندسی فناوری اطلاعات	2	-
	پردیس خودگردان	مهندسی فناوری اطلاعات	1	-
دانشگاه جامع امام حسینمهندسی کامپیوتر دانشگاه امام حسیناین صفحه به موشکافی مهندسی کامپیوتر دانشگاه امام حسین از جمله حداقل رتبه لازم برای قبولی، دروس و اساتید مهندسی کامپیوتر دانشگاه امام حسین پرداخته است – تهران	روزانه	مهندسی فناوری اطلاعات	2	-
دانشگاه علم و صنعتمهندسی کامپیوتر دانشگاه علم و صنعتاین صفحه به موشکافی مهندسی کامپیوتر دانشگاه علم و صنعت از جمله حداقل رتبه لازم برای قبولی، دروس، چارت و اساتید مهندسی کامپیوتر دانشگاه علم و صنعت پرداخته – تهران	روزانه	گرایش تجارت الکترونیکی	2	-
	نوبت دوم	گرایش تجارت الکترونیکی	1	-
دانشگاه قم	روزانه	گرایش تجارت الکترونیکی	2	-
	روزانه	گرایش سیستم‌های اطلاعاتی	2	-
	روزانه	گرایش سیستم‌های چندرسانه‌ای	3	-
	روزانه	گرایش امنیت اطلاعات	3	-
	روزانه	گرایش شبکه‌های کامپیوتری	2	-
دانشگاه تربیت مدرس – تهران	روزانه	گرایش مدیریت سیستم‌های اطلاعاتی	4	-
دانشگاه شهید بهشتیمهندسی کامپیوتر دانشگاه شهید بهشتیاین صفحه به موشکافی مهندسی کامپیوتر دانشگاه شهید بهشتی از جمله حداقل رتبه لازم برای قبولی، دروس، چارت و اساتید مهندسی کامپیوتر دانشگاه بهشتی پرداخته است – تهران	روزانه	گرایش مدیریت سیستم‌های اطلاعاتی	1	-
	نوبت دوم	گرایش مدیریت سیستم‌های اطلاعاتی	1	-
دانشگاه اصفهان	روزانه	گرایش امنیت اطلاعات	3	-
	روزانه	گرایش تجارت الکترونیکی	2	-
دانشگاه صنعتی شیراز	روزانه	گرایش شبکه‌های کامپیوتری	3	-
دانشگاه صنعتی خواجه نصیرمهندسی کامپیوتر دانشگاه خواجه نصیراین صفحه به موشکافی مهندسی کامپیوتر دانشگاه خواجه نصیر از جمله حداقل رتبه لازم برای قبولی، دروس، چارت و اساتید مهندسی کامپیوتر دانشگاه خواجه نصیر پرداخته – تهران	روزانه	گرایش تجارت الکترونیکی	2	-
	نوبت دوم	گرایش تجارت الکترونیکی	1	-
دانشگاه تهران – پردیس بین المللی کاسپین واقع در رضوانشهر گیلان	پردیس خودگردان	مهندسی فناوری اطلاعات	4	-

به طور خلاصه می‌توان گفت ظرفیت کل دکتری فناوری اطلاعات در دانشگاه‌های سراسری برابر با 47 نفر به‌صورت زیر است:

• پذیرش 37 نفر به‌صورت روزانه
• پذیرش 5 نفر به‌صورت نوبت دوم
• پذیرشش 5 نفر به‌صورت پردیس خودگردان

توجه داشته باشید که معمولاً ظرفیت‌ها هر سال کمی تغییر می‌کنند. به‌محض ارائه‌شدن دفترچه جدید ما تعداد ظرفیت‌های جدول بالا را به‌روزرسانی می‌کنیم.

منابع آزمون دکتری فناوری اطلاعات

دروس آزمون دکتری فناوری اطلاعات از دو مجموعه درسی تخصصی (در سطح کارشناسی و در سطح کارشناسی‌ارشد) با ضریب 4 و دو درس زبان انگلیسی و استعداد تحصیلی با ضریب 1 تشکیل شده است. منابع و دروس مورد آزمون دکتری فناوری اطلاعات در جدول زیر مشخص شده است:

جمع‌بندی

بالاترین درجه آکادمیک در داخل و خارج از کشور درجه دکتری تخصصی یا Ph.D. است. در حال بسیاری از رشته‌های فنی و مهندسی در اکثر دانشگاه‌های سطح کشور در گرایش‌های مختلف ارائه می‌شود. از جمله این رشته‌ها می‌توان به رشته مهندسی فناوری اطلاعات اشاره کرد که رشته‌ای در حوزه مهندسی و فناوری به‌حساب می‌‌آید. باتوجه‌به پیشرفت فناوری در سال‌های اخیر، بسیاری از فارغ‌التحصیلان کارشناسی‌ارشد فناوری اطلاعات به دلایل مختلفی قصد ادامه تحصیل در دکتری فناوری اطلاعات را دارند. در این صفحه سعی کردیم به طور جامع اطلاعات موردنیاز متقاضیان دکتری فناوری اطلاعات را گردآوری کنیم. مواردی مانند ظرفیت دکتری فناوری اطلاعات، گرایش‌های مختلف فناوری اطلاعات، تعداد واحد‌های درسی، موضوع‌های تحقیق و بسیاری از موارد دیگر نیز موردبررسی قرار گرفت.

مطالب مرتبط

همه مقالات

کارنامه‌های کنکور ارشد فناوری اطلاعات 1402

مهندسی کامپیوتر دانشگاه هرمزگان

بازار کار نرم افزار

مهندسی کامپیوتر دانشگاه زند شیراز