برنامه نویسی یکی از با ارزش‌ترین مهارت‌هایی است که می‌توان داشت، پس از آشنایی با حوزه‌های مختلف برنامه نویسی و انتخاب زبان و حوزه مورد نظرمان، حال زمان انتخاب دوره مناسب برای یادگیری برنامه نویسی است. برای یادگیری این مهارت منابع و دوره‌های فراوانی وجود دارند، در این مقاله ویژگی‌هایی را بیان می‌کنیم که در انتخاب بهترین منبع و دوره به ما کمک خواهند کرد. قبل از پرداختن به این موارد بهتر است از خودتان بپرسید که در کدامیک از حوزه های برنامه نویسی می‌خواهید مسیر یادگیری خودتان را شروع کنید. آیا می‌خواهید برنامه نویس وب شوید؟ یا برنامه نویس موبایل؟ یا برنامه نویسی دسکتاپ مورد علاقه‌ی شماست؟
حالا چگونه جواب این سوال‌ها را بفهمیم؟ با پاسخ دادن به سوال‌های زیر و همچنین با توجه به علایق و شناختی که از خودتان دارید می‌توانید بهترین پاسخ برای این سوالات را داشته باشید. از خودتان بپرسید که:
- چرا می‌خواهم برنامه نویسی را یاد بگیرم؟ برای دانش عمومی خودم یا برای داشتن یک شغل؟ (علت یادگیری)
- اگر انتخابتان شغل هست حالا باید به این سوال پاسخ بدهید که دوست دارید برای چه شرکت‌هایی کار کنید درواقع فعالیت آن شرکت در چه زمینه‌ای باشد؟
- حال که فهمیدید که به چه شرکتی و به چه حوزه فعالیتی علاقه مندید، باید دنبال این باشید که در آن حوزه و شرکت چه زبان های برنامه نویسی بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند؟
- سپس که زبان برنامه نویسی مد نظر را انتخاب کردید، باید ببینید آیا این زبان در سایر حوزه های برنامه نویسی هم پرکاربرد و مطرح هست یا نه؟
- حال بررسی کنید که به چه اندازه‌ای پروژه معروف و مطرح با این زبان نوشته شده است؟
بعد از این که پاسخ این سوال‌ها را دادید، حالا وقت این رسیده که دنبال بهترین دوره باشید، اما چگونه؟ اگر به نکاتی که در این مقاله پرداخته میشود توجه کنید می‌توانید بهترین دوره را انتخاب کنید.
انواع سبک ها و روش های یادگیری
در این قسمت هدف ما این است که بفهمیم سبک های یادگیری به چه معنا هستند؟ چه سبک‌های یادگیری داریم؟ و چگونه می‌توانيم تشخیص دهیم که بهترین سبک برای ما کدام است؟ سبک یادگیری درواقع به شیوه‌ای می‌گویند که شما وقتی با یک مطلب جدیدی مواجه می‌شوید، ترجیح می‌دهید به آن صورت مطلب را یاد بگیرید مثلا در مورد آن ویدئو آموزشی ببینید، پادکست گوش بدهید یا کتاب و فایل متنی بخوانید. اما باید به این نکته توجه کرد که این سبک های یادگیری ثابت نیستند، به این معنی که شما می‌توانید چندین سبک و روش را با هم به کارببرید، یعنی تلفیقی از چند سبک داشته باشید.
مثلا برای یک مطلبی ممکن است ترجیح دهید که پادکست گوش کنید و ویدئو آموزشی ببینید. برای مطلب دیگر، کتاب مرتبط با آن موضوع را بخوانید، اما دانستن اینکه در اکثر مواقع کدامیک از این روش‌ها را به کار می‌برید و نتیجه قابل قبولی برایتان دارد بر عهده خودتان است.
تصویری-دیداری (Visual)
در این روش یادگیری از طریق مشاهده‌ی نمودارها، جدول‌ها،رنگ‌ها، فلوچارت‌ها و تصاویر انجام میشود.
صوتی-شنیداری (Auditory)
در این روش یادگیری وانتقال اطلاعات از طریق شنیدن فایل‌های صوتی، پادکست و مواردی از این دسته به ذهن انجام میشود.
خواندن-نوشتن (Read/Write)
در این روش یادگیری از طریق خواندن و نوشتن کتاب و داکیومنت‌های مرتبط با آن موضوع انجام میشود، اما وقتی به دنبال بهترین دوره برای یادگیری برنامه نویسی هستید، بهتر است دوره‌ای را انتخاب کنید که تلفیقی از این روش های یادگیری را در خود جای داده باشد.
پروژه محور بودن دوره
دوره‌ای که انتخاب می‌کنید باید تعادلی بین آموزش تئوری مطالب و کارعملی و پروژه زدن برقرار کرده باشد. پس پیشنهاد میشود که دوره‌ای را پیدا کنید که از قانون 80/20 پیروی کند، یعنی فقط 20% از زمان به این اختصاص پیدا کند که شما شنونده باشید و درحال مطالعه یا تماشای ویدئو آموزشی باشید و 80% زمان باقی را به کد زدن، کارعملی و پروژه زدن اختصاص داده شود.
سرفصل دوره
بررسی سرفصل های دوره
یک دوره خوب دوره‌ای که سرفصل‌هایی از پیش تعیین شده و طبقه بندی شده را در اختیار شما قرار دهد تا برطبق آن سرفصل‌ها تصمیم بگیرید که آیا این دوره مناسب شما هست یا خیر؟ پس قبل از اینکه در دوره‌ای ثبت نام کنید تمام سرفصل‌ها و ساختار دوره را مطالعه کنید، باید تعریف واضح و شفافی از مفاهیم تئوری،عملی و پروژههای هر بخش از دوره شده باشد. همچنین بهتر است که دوره در قالب نقشه‌ای، برنامه درسی که قرار است تدریس شود را ارائه کند، این نقشه برنامه درسی (Curriculum Map) به شما کمک می‌کند که پیشرفت خودتان را در طی دوره، براساس زمانی که برای اتمام هر بخش از دوره تعیین شده است، بسنجید و توجه به این نقشه در فرآیند یادگیری شما بسیار موثر خواهد بود.
مهارت های سخت و نرم
مهارت های سخت، مهارت‌هایی هستند که شما می‌دانید چگونه باید آن‌ها را انجام بدهید، چونکه این مهارت‌ها همان دانش فنی هستند که در دوران تحصیل یا در طی دوره آموزشی برنامه نویسی که گذراندید یا در پروژههایی که انجام داده‌اید آن‌ها را کسب کردید. این مهارت‌ها درطول دوره شغلی شما نیز ارتقاء پیدا می‌کنند. مهارت‌های سختی که لازمه شما به عنوان یک برنامه نویس داشته باشید: آشنایی با الگوریتمالگوریتم چیست به زبان ساده و با مثال های فراوان
در این مقاله به زبان بسیار ساده و با مثال های متعدد توضیح داده شده که الگوریتم چیست و چه کاربردهایی دارد و ساختمان دادهآموزش ساختمان داده و الگوریتم
هر ساختمان داده یک نوع فرمت ذخیره‌سازی و مدیریت داده‌ها در کامپیوتر است، که امکان دسترسی و اصلاح کارآمد آن داده‌ها را برای یکسری از الگوریتم‌ها و کاربردها فراهم می‌کند، در این صفحه به بررسی و آموزش ساختمان داده و الگوریتم پرداخته شده است، برنامه نویسی شی گرا، سیستم کنترل ورژن (Git) و غیره.
در حالیکه مهارت های نرم یکسری عادات و ویژگی‌های شخصیتی هستند که رویکرد و عملکرد شما را در ارتباط با دیگران و نحوه تعاملات و ترجیحات کاری شما را نشان می‌دهد. از مهم‌ترین مهارت‌های نرم که به عنوان یک برنامه نویس باید داشته باشید: قدرت حل مسئله، خلاقیت، توانایی تعامل با تیم، توانایی تصمیم گیری در شرایط سخت و بحرانی، همکاری، مهارت ارتباطات، مهارت مدیریت زمان.
مدرس دوره کیست؟
این مورد یکی از پر اهمیت‌ترین معیارها برای انتخاب دوره است چون یک مدرس خوب می‌تواند شما را به ادامه مسیر یادگیری دلگرم و امیدوار کند و یک مدرس نامناسب می‌تواند مانع بزرگی بر سر ادامه مسیر یادگیری شما باشد علاوه بر این یادگیری برنامه نویسی از یک فرد متخصص و با تجربه به شما کمک می‌کند که نحوه حل کردن مشکلاتی که با آن مواجه می‌شوید را ازنگاه آن فرد ببیند و تحلیل کنید، پس باید رزومه و سوابق و تجربیات مدرس را مورد بررسی قرار دهید. مثلا از طریق لینکدین یا مشاهده نمونه تدریس مدرس یا اگر از سایت مدرس اقدام به تهیه دوره می‌کنید در قسمت درباره ما (About Us) به دنبال کسب اطلاعاتی در مورد مدرس دوره باشید. پس اطمینان حاصل کنید، دوره‌ای که تهیه می‌کنید توسط یک فرد با تجربه و متخصص تهیه و گردآوری شده باشد.
پشتیبانی دوره
در مسیر یادگیری برنامه نویسی با چالش‌های فراوانی مواجه خواهید شد، بهتر است دوره‌ای را انتخاب کنیم که برای حل مشکلات ما منتور و پشتیبانی را در نظر گرفته باشد و ارتباط و تعاملی با دیگر افرادی که هم مسیر با ما هستند را ایجاد کند، چون در طی مسیر یادگیری با مشکلاتی مواجه می‌شوید که در بعضی مواقع هرچقدر هم تلاش کنید راه حل صحیح آن را پیدا نمی‌کنید، اینجاست که وجود یک منتور و راهنما به شما کمک کننده خواهد بود. همچنین عضویت در انجمن های انلاین برنامه نویسی از جمله: Stack Overflow،GitHub موثر خواهد بود.
دریافت مدرک
اگر دریافت گواهی گذراندن دوره (Certificate) برای شما حائز اهمیت است در توضیحات دوره به این نکته نیز توجه کنید.
معرفی بهترین دوره های آنلاین برنامه نویسی
MIT OpenCourseWare (OCW)
این سایت یکی از بهترین منابع آموزشی رایگان برای افراد مبتدی می‌باشد چون دوره‌ها از مباحث ساده و پایه‌ای که شامل سخنرانی‌ها، اسلاید‌ها و ویدئو‌های آموزشی می‌باشد تشکیل شده است. در زیر دو دوره از بهترین دوره های رایگان این سایت را به شما معرفی کرده‌ایم:
- برای سطح مقدماتی: Introduction to Computer Science and Programming
- برای سطح متوسط: Programming Languages
edx
این سایت دوره‌هایی را که در سطح کالج به طور مشترک توسط دانشگاه هاروارد و MIT - که جز بهترین دانشگاه های دنیابهترین دانشگاه های دنیا 2023 - رتبه بندی دانشگاه های جهان
این صفحه عالی به معرفی بهترین دانشگاه های دنیا در سال 2023 پرداخته، همچنین رتبه بندی دانشگاه های دنیا در سال 2023 را از نظر پارامترهای مختلف بررسی کرده است است - ارائه شده را به صورت رایگان در اختیار شما می‌گذارد. دوره‌های این سایت به سه سطح مقدماتی، متوسط و پیشرفته دسته بندی شده است و تعدادی از دوره‌هایش را با ارائه مدرک بگذار می‌کند، که سرفصل‌های آموزشی کاملی دارند و در هر حوزه‌ای که مشتاق به یادگیری باشید شما را به سطح پیشرفته می‌رساند.
در زیر دو دوره از بهترین دوره‌های این سایت را به شما معرفی کرده‌ایم:
- برای سطح مقدماتی: CS50's Introduction to Computer Science
- برای سطح متوسط: CS50's Web Programming with Python and JavaScrip
Udemy
این سایت دوره‌های آموزشی و آنلاین در حوزه‌های مختلف برنامه نویسی وانواع زبان های برنامه نویسی، بازاریابی، دیتاساینس و موارد دیگر را شامل میشود. در اکثر مواقع این سایت تخفیف‌های ویژه‌ای را برا ی محصولات آموزشی خود در نظر می‌گیرد و قیمت دوره‌ها بین 50 تا 90 درصد کاهش می‌یابد، پس در این بازه زمانی می‌توانید دوره‌های با کیفیت را با قیمت مناسب تهیه کنید.
در زیر دو دوره از بهترین دوره‌های رایگان این سایت را به شما معرفی کرده‌ایم:
- برای سطح مقدماتی: Programming 101
- برای سطح متوسط: C++ Intermediate Level
Coursera
این سایت یک پلتفرم آموزشی است که توسط دانشگاه استنفورد حمایت میشود و مجموعه‌ای از دوره‌های آموزشی رایگان و دوره‌هایی با پرداخت هزینه را ارائه می‌دهد.
در زیر دو دوره از بهترین دوره‌های رایگان این سایت را به شما معرفی کرده‌ایم:
- برای سطح مقدماتی: Programming for Everybody Getting Started with Python
- برای سطح متوسط: Full-Stack Web Development with React Specialization
Free Code Camp
اگر هدفتان این است که یک برنامه نویس حرفه‌ای شوید چه در سمت فرانت اند (Front-end) و چه بک اند (Back-end) در این سایت آموزش این مباحث به خوبی پوشش داده شده است همچنین با کامل گذراندن دوره‌ها می‌توانید گواهی مربوط به دوره را دریافت کنید.
Khan Academy
این سایت دوره‌های آموزشی در زمینه‌های مختلف از جمله برنامه نویسی، حسابداری، زیست شناسی، تاریخ و موارد دیگر را ارائه می‌دهد. برای شروع برنامه نویسی به این دوره مراجعه کنید:
Udacity
این سایت یکی دیگر از پلتفرم‌های برگزاری دوره‌های آموزشی آنلاین است که بر خلاف دیگر دوره‌ها تمرکز آن صرفاً بر روی مباحث مرتبط با برنامه نویسی، دیتا ساینس و مهندسی است، دوره‌های این سایت برنامه‌های درسی تدوین شده‌ای دارند که معمولا کمتر از یکسال طول می‌کشد و شما را برای شغل مورد نظرتان در فیلدهای مربوط به تکنولوژی آماده می‌کند، در زیر سه تا از بهترین دوره‌های رایگان این سایت را به شما معرفی می‌کنیم:
- برای سطح مقدماتی: Intro to Python Programming
- برای سطح متوسط: Intro to Deep Learning with PyTorch
- برای سطح پیشرفته : Design of Computer Programs
توجه کنید که اکثر دوره‌های رایگان این سایت صرفا مباحث پایه و مقدماتی در آن سطح را مطرح می‌کنند برای عمیق شدن درمباحث باید دوره‌های غیر رایگان را تهیه کنید.
انتخاب بهترین دوره برنامه نویسی برای کودکان
برنامه نویسی یکی از بهترین مهارت‌ایی است که به وسیله آن می‌توانید توانایی‌هایی ازجمله: قدرت حل مسئله، تفکر خلاقانه و خلاقیت کودک‌تان را ارتقا بدهید.
تمامی افراد باید یاد بگیرند که چگونه برنامه نویسی را انجام بدهند چرا که به شما یاد می‌دهد که چگونه تفکر کنید و بیندیشید. (استیوجابز)
چگونه بهترین دوره برنامه نویسی برای کودکان را انتخاب کنیم؟
با توجه به مواردی که برای انتخاب بهترین دوره تا اینجا به آن‌ها پرداختیم برای انتخاب بهترین دوره برنامه نویسی مناسب برای کودکان نیز باید به همان موارد توجه کرد از جمله:
- توجه به نظرات افرادی که قبلا در آن کلاس و دوره شرکت کرده‌اند.
- مدرس دوره باید با تجربه و دلسوز باشد و تعامل خوبی با کودکان و والدین آن‌ها برای انتقال پیشرفت درسی فرزندشان داشته باشد.
- توجه به سرفصل‌های آموزشی که برای چه رده سنی و چه سطحی از معلومات تدوین شده‌اند (مثلاً برنامه نویسی کودکان ۸ تا ۱۱ سال در سطح مقدماتی).
معرفی برترین سایت های آموزش برنامه نویسی مخصوص کودکان
Scratch Coding
این سایت مقدمه‌ای عالی، بسیار مناسب و جذاب برای کودکانی که اولین بار هست قصد یادگیری برنامه نویسی را دارند، چون که کودکان را قادر به ساخت بازی و شخصیت‌های متحرک می‌کند. این زبان مثل یک جعبه ابزار سرگرم کننده شبیه به یک لوگو است که با آن هر چیزی را که تصور کنند، می‌توانند بسازند.
Minecraft Modding
این سایت به دلیل پلتفرم بازی ویدئویی که دارد، بسیار محبوب است و در آن مودهایی وجود دارند که با استفاده از آن ها می توان ویژگی های بیشتری را به بازی اضافه کرد.
Roblox Studio Coding
این سایت نیز یکی دیگر از سایت‌های مورد علاقه کودکان برای یادگیری برنامه نویسی است زیرا این قدرت را به کودک‌تان می‌دهد تا چیزهای جدیدی را خلق کنند و آن را در بازی‌های ویئویی خودشان ببینند.
Python Coding
پایتون بهترین انتخاب برای دانش آموزان دبیرستانی است، زیرا پایه‌های برنامه نویسی را برای ساخت انواع پروژه‌ها و برنامه‌های واقعی به آن‌ها آموزش می‌دهد. این زبان امروزه در اکثرا کمپانی‌های پیشرو در تکنولوژی از جمله :Spotify ،Meta و ... مورد استفاده قرار می‌گیرد.
جمع بندی
برنامه نویسی یکی از مدرن‌ترین و با ارزش‌ترین مهارت‌هایی است که پیش بینی میشود همیشه جزء پرتقاضا ترین‌ها خواهد بود. یادگیری اصول اولیه برنامه نویسی و توسعه نرم افزار راه خیلی خوبی برای این است که این مهارت را در خودمان ارتقاء دهیم و از آن در پروژههای شخصی و حرفه‌ای استفاده کنیم. برای انتخاب دوره باید به این توجه کرد که تمام سرفصل‌های آموزشی و نقشه برنامه درسی را به دقت بررسی و مطالعه کنید و ببینید که آیا این دوره با توجه به اهدافی که دارید گزینه مناسبی برای شما است یا نه؟
پیش نیاز های شروع برنامه نویسی چیست؟
قبل ازشروع به یادگیری برنامه نویسی بهتر است با یک سری از موارد آشنایی داشته باشید تا ادامه مسیر برای شما هموارتر باشد، مثلا آشنایی با اینترنت و کار با کامپیوتر، آشنایی با زبان انگلیسی.
یادگیری برنامه نویسی چقدر زمان می برد؟
پاسخگویی به این سوال به عوامل زیر بستگی دارد:
- آشنایی قبلی شما با مفاهیم پایه و مبانی برنامه نویسی
- زبان برنامه نویسی که آن را برای آموختن انتخاب کردید
- هوش و استعداد شما در یادگیری و بکارگیری مطالب.
آیا دریافت گواهی گذراندن دوره آموزشی (Certificate) لازم است؟
امروزه در بیشتر موارد به مهارت و دانش شما در آن زبان برنامه نویسی و نمونه کارها و پروژههایی که در آن حوزه برای ارائه به کارفرما دارید توجه میشود، صرفا گذراندن یک دوره آموزشی و دریافت مدرک بدون داشتن نمونه کار و درک عمیق مفاهیم فایدهای ندارد و قابل قبول نیست.
بهترین زبان برنامه نویسی کدام است؟
برای انتخاب زبان برنامه نویسی، صحبت درباره بهترین و بدترین نیست بلکه باید به دنبال حوزه مورد علاقه خود و کاربردهای آن زبان در پیاده سازی پروژههای مختلف باشید.
